Trong 9 tháng đầu năm 2024, thị trường xuất khẩu nông sản Việt Nam đã ghi nhận những kết quả khả quan, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 24,85 tỷ USD, tăng 27,7% so với cùng kỳ năm 2023. Xuất khẩu nông sản không chỉ giúp cải thiện tình hình kinh tế Việt Nam, mà còn góp phần ổn định cuộc sống của hàng triệu nông dân. Đây là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh thế giới đang trải qua nhiều biến động thị trường.
Sự tăng trưởng ấn tượng
Thị trường xuất khẩu nông sản tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ. Với tổng kim ngạch xuất khẩu trong quý đạt khoảng 12 tỷ USD, tăng 8% so với quý II/2024.
Đặc biệt, các mặt hàng như cà phê, lúa gạo, sầu riêng và hồ tiêu đều ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể. Đây là minh chứng cho sự phát triển bền vững và chiến lược hiệu quả trong việc khai thác tiềm năng của các mặt hàng nông sản chủ lực.
Trước những sự nỗ lực không ngừng nghỉ, dự báo tình hình xuất khẩu các tháng còn lại trong năm 2024 tiếp tục khởi sắc. Trong 9 tháng, xuất khẩu nhóm hàng nông - lâm - thuỷ sản đạt trên 46 tỷ USD (tăng 21%), chỉ tính riêng mặt hàng nông sản đã chiếm hơn 50% giá trị kim ngạch xuất khẩu, đạt 24,85 tỉ USD, tăng 27,7% (Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)
Cà phê - mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam
Tính đến thời điểm hiện tại, kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt khoảng 4,37 tỷ USD, tăng 39,6% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường chính như Mỹ, EU và Nhật Bản tiếp tục duy trì nhu cầu cao, thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu. Tuy nhiên, giá cà phê thế giới vẫn chịu áp lực từ biến đổi khí hậu và chính sách thương mại quốc tế.
Sự bứt phá của thị trường lúa gạo
Lúa gạo cũng là một trong những mặt hàng đạt được thành công lớn. Kim ngạch xuất khẩu lúa gạo trong 9 tháng đầu năm đạt khoảng 4,37 tỷ USD, tăng 9,2%, còn giá trị tăng mạnh 23,5% so với năm 2023. Các thị trường tiềm năng như Philippines, Trung Quốc và Bangladesh đã mở rộng nhập khẩu, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường.
Bên cạnh đó, nhập khẩu gạo của Việt Nam cũng tăng vọt. Tháng 9, kim ngạch nhập khẩu gạo tăng hơn 154% so với cùng kỳ, đạt 117 triệu USD. Tính chung 9 tháng, Việt Nam đã chi 996 triệu USD nhập khẩu gạo, tăng 57,3% so với năm trước, vượt mức 860 triệu USD của cả năm 2023.
Sầu riêng - ngôi sao sáng của thị trường xuất khẩu nông sản
Sầu riêng đã trở thành "ngôi sao sáng" trong xuất khẩu nông sản Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu vượt mốc 2,5 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm, và dự kiến có thể đạt hơn 3 tỷ USD khi kết thúc năm 2024. Trung Quốc vẫn là thị trường chủ lực, nhưng ngày càng nhiều thị trường mới như Mỹ và EU cũng đang mở cửa cho sầu riêng Việt Nam.
Ngoài ra, việc ký kết nghị định cho phép sầu riêng đông lạnh xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc đã mở ra nhiều cơ hội mới cho nông gia và các doanh nghiệp xuất khẩu. Đây là một bước tiến quan trọng trong quan hệ thương mại nông sản giữa hai nước, đặc biệt đối với ngành nông nghiệp Việt Nam. Dự kiến xuất khẩu sầu riêng đông lạnh có thể đạt kim ngạch 400 - 500 triệu USD trong năm 2024, là năm đầu tiên sau khi ký kết nghị định thư và sớm góp mặt trong danh sách mặt hàng nông sản xuất khẩu giá trị tỉ USD trong năm 2025.
Hồ tiêu trở lại gia nhập “câu lạc bộ tỷ đô"
Ngành hồ tiêu đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm giá cả biến động và cạnh tranh gay gắt từ các nước xuất khẩu khác như Indonesia và Brazil. Thế nhưng, chỉ trong 9 tháng xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam mang về hơn 1 tỉ USD. Riêng tháng 9, với 6.239 USD/tấn, giá xuất khẩu đạt cao nhất trong nhiều năm qua.
Năm nay, hạt tiêu được nhận định bước vào chu kỳ tăng giá mới sau nhiều năm "nằm đáy". Thực tế cho thấy giá tăng phi mã và neo ở mức cao suốt từ đầu năm đến nay đã đưa hạt tiêu trở lại thời hoàng kim tỷ USD. Việt Nam tiếp tục giữ vững vị trí là nước xuất khẩu hồ tiêu lớn nhất thế giới, chiếm phần lớn thị phần toàn cầu.
Ngành Nông nghiệp Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong năm 2024. Sự tăng trưởng ấn tượng ở các mặt hàng chủ lực như cà phê, lúa gạo và sầu riêng không chỉ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp mà còn đóng góp lớn vào ngân sách quốc gia. Việc xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế cũng đang được chú trọng, giúp nâng cao giá trị và uy tín sản phẩm.
Khó khăn chồng chất
Mặc dù ngành nông sản đã có những bước tiến mạnh mẽ, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết.
- Giá cả bấp bênh
- Biến đổi khí hậu
- Sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao
Ngoài ra, siêu bão Yagi đã để lại những tổn thất nặng nề đến nền nông nghiệp các địa phương các tỉnh phía Bắc - nói riêng và Việt Nam ta - nói chung. Toàn dân đang dồn lực khắc phục hậu quả do cơn bão số 3 gây ra, hỗ trợ kịp thời các đơn vị, doanh nghiệp sản xuất và các cá nhân bị thiệt hại nhanh chóng ổn định lại sản xuất.
Để vượt qua những thách thức này, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn và toàn ngành đang tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực để chủ động, ứng phó, giải quyết các vụ việc cạnh tranh thương mại, hạn chế đến mức thấp nhất những ảnh hưởng xấu có thể xảy ra. Phối hợp tổ chức các hội chợ triển lãm, xúc tiến đầu tư để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Nhìn chung, tình hình xuất khẩu nông sản trong 9 tháng đầu năm 2024 cho thấy những tín hiệu khả quan với sự tăng trưởng ổn định và tiềm năng phát triển trong tương lai. Tuy nhiên, để duy trì đà phát triển này, ngành nông sản cần phải đối mặt và giải quyết những thách thức còn tồn đọng. Với chiến lược đúng đắn và sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan, ngành nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được những mục tiêu xuất khẩu cao hơn trong tương lai.
Nguồn: Mekong tổng hợp
